2022 yılında neredeyse her yerde enflasyon artıyor.
Jeopolitik gerilimler yüksek enerji maliyetlerini tetiklerken, arz yönlü aksaklıklar da tüketici fiyatlarını bozuyor. Sonuç olarak, dünya çapındaki ülkelerin neredeyse yarısı çift haneli veya daha yüksek enflasyon oranları görüyor.
Küresel ekonomiyi şekillendiren yeni makroekonomik güçlerle birlikte, yukarıdaki bilgi grafiği Trading Economics'ten alınan verileri kullanarak en yüksek enflasyon oranlarına sahip ülkeleri gösteriyor
2022'de Çift Haneli Enflasyon
Aşağıdaki tablonun da gösterdiği gibi, sayısız ülke rekor düzeyde yüksek enflasyon seviyelerinde seyrediyor. Hatta bazıları üç haneli enflasyon oranlarıyla karşı karşıya. Küresel olarak, Zimbabve, Lübnan ve Venezuela dünyadaki en yüksek oranlara sahip. En yüksek enflasyon oranına sahip 10 ülke:
Ülke | Enflasyon Oranı | Tarih |
Zimbabwe | %269.0 | Ekim 2022 |
Lübnan | %162.0 | Eylül 2022 |
Venezuela | %156.0 | Ekim 2022 |
Suriye | %139.0 | Ağustos 2022 |
Sudan | %103.0 | Ekim 2022 |
Arjantin | %88.0 | Ekim 2022 |
Türkiye | %85,5 | Ekim 2022 |
Sri Lanka | %66.0 | Ekim 2022 |
İran | %52,2 | Ağustos 2022 |
Surinam | %41,4 | Eylül 2022 |
Azerbaycan %13,7 enflasyon oranıyla, 50. sırada %13,6 enflasyon oranıyla yer alan Afganistan'ın hemen arkasında yer alıyor. Toplamda 184 ülkenin verilenin bulunduğu listenin son sırasında ise negatif enflasyon oranıyla (-%2,5) Güney Sudan yer alıyor.
Fiyat baskıları arttıkça, Bank of International Settlements (Uluslararası Ödemeler Bankası) tarafından takip edilen 33 merkez bankası (toplam 38 banka) bu yıl faiz oranlarını yükseltti. Bu eşgüdümlü oran artışları , son yirmi yılın en büyük artışı ve bu da faiz oranlarının en dipte olduğu bir çağın sonunu temsil eder.
2023'e girerken, enflasyon agresif bir şekilde yüksek kaldığı için merkez bankaları, şahin politikalarına doğru bu kaymaya devam edebilir.
Enerji Fiyatlarının Rolü
Ukrayna'daki savaşın yönlendirdiği enerji enflasyonu, dünya çapında yaşam maliyetini artırıyor.
Ekim 2020'den bu yana, ham petrol, doğal gaz , kömür ve propandan oluşan küresel enerji fiyatları endeksi büyük ölçüde arttı.
2021 ortalamasına göre Avrupa'da doğal gaz fiyatları altı kat arttı. 20 yıllık ortalamalara kıyasla Avrupa'da günlük kullanım elektrik fiyatları %78 arttı ve gaz fiyatları %144 ile daha da arttı.
Sıvılaştırılmış doğal gaz arzı için küresel rekabetin ortasında, son zamanlarda düşmüş olsalar da fiyat baskıları muhtemelen yüksek kalmaya devam edecek. Enerji şokunun diğer zararlı sonuçları arasında fiyat oynaklığı, ekonomik baskı ve enerji kıtlığı sayılabilir.
“Dünya, etkileri önümüzdeki yıllarda hissedilecek olan, gerçek anlamda ilk küresel enerji krizinin ortasında”.
IEA İcra Direktörü Fatih Birol
Çift Haneli Enflasyon: Böyle Sürecek mi?
Tarihten bir örnek verecek olursak, yükselen fiyatların ehlileştirilmesi en az birkaç yıl alabilir.
1980'lerin çok yüksek enflasyonunu ele alalım. Enflasyonla çoğu ülkeden daha hızlı mücadele etmeyi başaran İtalya, 1980'de yüzde 22 olan enflasyonu 1986'da yüzde 4'e indirdi.
2022 yılında %9,8 seviyelerinde seyreden küresel enflasyon oranlarının bu seyri takip etmesi durumunda %2 hedefine ulaşması en az 2025 yılına kadar sürecektir.
Enflasyonun da bu on yılda oldukça değişken olduğunu belirtmekte fayda var. Zengin dünyanın büyük bölümünde enflasyonun 1981'de nasıl düştüğünü, ancak 1987'de daha yüksek enerji fiyatları nedeniyle yeniden yükseldiğini hatırlayın. Federal Rezerv başkanı Jerome Powell, Kasım ayındaki toplantısında enflasyonun oynaklığına değinerek, yüksek enflasyonun düşük bir enflasyon dönemini takip etme şansı olduğunu belirtti.
Federal Rezerv, ABD enflasyonunun 2024 yılına kadar %2 hedefine daha yakın düşeceğini tahmin etse de, önümüzdeki yol bugün ile o zaman arasında çok daha engebeli olabilir.
Makalenin orijinal hali: https://www.visualcapitalist.com/mapped-which-countries-have-the-highest-inflation/
Commentaires