Kuzey Kutbu Dünya’nın diğer kısımlarından yaklaşık dört kat daha çabuk ısınıyor. Ve yeni analizlerin gösterdiğine göre bölge, bilim insanlarının düşündüğünden de hızlı ısınıyor. Araştırmacılar, 11 Ağustos’ta Communications Earth&Environment dergisinde son kırk yıl içinde ortalama Arktik sıcaklığının küresel ortalamanın yaklaşık dört katı kadar hızlandığını belirtti.
Bu yalnızca bir ortalama. Helsinki’deki Finlandiya Meteoroloji Enstitüsü’nden meteorolog Mika Rantanen ve meslektaşları Arktik Okyanusu’nun Rusya ile Norveç Svalbard takımadaları arasındaki Barents Denizi gibi bazı kısımlarının normalden yedi kat daha hızlı ısındığını belirtmişlerdir. Önceki çalışmalar, insanlar iklimin değişmesine etki etmeye devam ettikçe, Kuzey Kutbu’nun ortalama sıcaklığının başka yerlere göre iki ila üç kat daha hızlı arttığını gösteriyor.
Araştırmacılar, 'Arktik amplifikasyonu' adı verilen bir fenomen olan hızlandırılmış ısınmanın gerçek hızını hesaplamak için 1979’dan 2021’e kadar gözlemledikleri verileri kayıt altına aldılar.
Küresel olarak, o zaman sürecinde ortalama sıcaklık artışı on yılda tahmini 0,2 santigrat
dereceydi. Ancak, Kuzey Kutbu on yılda tahmini 0,75 derece ısınıyor.
🔥ISINIYOR🔥
Son kırk senede, küresel ortalama sıcaklık on senede tahmini 0,2 santigrat derece arttı, ancak Kuzey Kutbu’nda on senede ortalama artış yaklaşık 0,75 santigrat dereceydi.
İki eğilim kıyaslandığında, Kuzey Kutbu sıcaklıkları küresel ortalamanın dört katı, bazı bölgelerde ise yedi kat daha hızlı arttı. Aşağıdaki fotoğrafta gri noktalı çizgiler Kuzey Kutup dairesinin sınırını belirtiyor.
Rantenen ve meslektaşları, en iyi iklim modellerinin bile bu ısınmayı yeniden üretmeyi başaramadığını söylüyor.
Modellerin geçmiş Arktik amplifikasyonunu realist bir biçimde simüle edememesi, orada gelecekteki değişimleri ne kadar iyi yansıtabileceğini sorguluyor. Sorunun nerde olduğu belli değil. Sorun, modellerin Kuzey Kutbu sıcaklıklarının deniz buzu kaybına duyarlılığını doğruca simüle etmesiyle mücadelesi olabilir.
Kaybolan kar ve buz, özellikle deniz buzu, Arktik ısınmanın aşırı hızda olmasını büyük sebeplerinden bir tanesidir. Parlak beyaz kar ve buz, güneşten gelen radyasyonu geri sektiren yansıtıcı bir kalkan oluşturur. Ancak açık okyanus suları veya çıplak kayalar bu ısıyı çekerek sıcaklığı artırır.
Makalenin orijinali: https://www.sciencenews.org/article/arctic-warming-faster-earth-climate-change
Comments