-Resim kaynağı: diy13/Shutterstock.com-
Nature Climate Change dergisinde yayınlanan yeni bir araştırmaya göre, dünya çapında insanlığı etkileyen 375 bilinen patojenik hastalıktan yüzde 58'i iklim değişikliği nedeniyle ağırlaşabilir. Toplamda, viral, bakteriyel ve mantar enfeksiyonlarının neden olduğu 218 hastalığın artan sıcaklıklar ve diğer ciddi iklim tehlikeleri tarafından güçlendirildiği bulundu.
Çalışma yazarları, 10 spesifik iklimsel tehlikeden etkilenen hastalıkların ampirik örneklerini araştırmak için 70.000'den fazla bilimsel makaleyi gözden geçirdi. Bunları ısınma, sıcak hava dalgaları, kuraklıklar, orman yangınları, aşırı yağışlar, seller, deniz seviyesinin yükselmesi, arazi örtüsü değişikliği ve okyanus biyojeokimyasal alanlarda sınıflandırabiliriz.
Bu kapsamlı inceleme, patojenik hastalıkta iklimsel tehlikelerin söz konusu olduğu 3.213 vaka örneği verdi. Verileri daha da detaylandıran araştırmacılar, bulaşıcı patojenlerin değişen iklimden etkilenebileceği 1.006 yol tanımladılar
Bu mekanizmaların çoğu, patojenlerin insanlara daha yakın hale getirilmesini içeriyordu. Örneğin, yarasaların ve primatların yaşam alanlarından kaçmalarına neden olan orman yangınları Afrika'daki Ebola salgınlarıyla bağlantılıyken, permafrost'un çözülmesi Kuzey Kutup dairesinde çok sayıda enfeksiyona neden olan eski bir şarbon türünün ortaya çıkmasına neden olmuş olabilir.
Tersine, insan popülasyonlarının yer değiştirmesine neden olan iklim tehlikelerinin, insanları patojenlerle daha yakın temasa soktuğu bulundu. Lassa ateşi, zatürre, tifo, hepatit, kolera, lejyoner hastalıkları ve solunum yolu hastalıklarının vakalarının tümünde fırtınalar, seller ve deniz seviyesinin yükselmesiyle ilişkilendirildi.
İklim değişikliği, insanlar ve patojenler arasındaki teması kolaylaştırmasının yanı sıra, patojenlerin yaşanabilir alanlarını genişleterek ve daha uzun üreme dönemlerine izin vererek birçok hastalığa neden olan organizmaları da güçlendiriyor. Örneğin, ısınma ve yoğun yağış, veba taşıyan kemirgenler için daha fazla yiyecek ve kaynağa yol açarak, popülasyonların büyümesine ve insanlara yönelik riskin artmasına neden oluyor. Fırtınalar ve seller aynı zamanda sivrisinekler için üreme alanı görevi gören durgun su havuzları oluşturarak sarı humma, sıtma, leishmaniasis, Batı Nil humması ve dang salgınlarına yol açıyor.
Son olarak, iklim değişikliği, sanitasyon ve tıbbi altyapıyı bozarken karşılaştığımız fiziksel zorlukları artırarak insanların patojenlerle başa çıkma kapasitesini engelliyor. Örneğin kuraklık, temiz içme suyuna erişimi azaltırken, şiddetli yağmurlar kanalizasyon sistemlerine zarar verir ve su kaynaklarının daha fazla kirlenmesine neden olur. Bu tür tehlikeler kolera, uyuz, Salmonella, E. coli, dizanteri ve hepatit salgınlarıyla ilişkilendirilmiştir.
Genel olarak, 160 hastalığın ısınmadan ağırlaştığı, 122'sinin yağış değişikliklerinden ve 121'inin
sellerden etkilendiği tespit edildi. Kuraklık 81 farklı patojeni ağırlaştırdı, fırtınalar 71'i etkiledi, arazi örtüsü değişiklikleri 61 hastalığın oluşturduğu tehdidi artırdı ve okyanus iklim değişikliği 43 zararlı hastalıkla ilişkilendirildi. Yangınlar, sıcak hava dalgaları ve yükselen deniz seviyelerinin sırasıyla 21, 20 ve 10 hastalığı etkilediği bulundu.
Çalışma yazarı Camilo Mora yaptığı açıklamada, "COVID 19 pandemisinin kapsamlı ve yaygın sonuçları göz önüne alındığında, sera gazı emisyonlarının bir sonucu olarak ortaya çıkan büyük sağlık kırılganlığını keşfetmek gerçekten korkutucuydu" dedi. Araştırmacılar, amaçlarını açıklamak için, kullanıcıların belirli hastalıkların farklı iklim tehlikelerinden nasıl etkilendiğini incelemelerine olanak tanıyan bir web sitesi oluşturdular.
Mora, "İklim değişikliğine gerçekten uyum sağlayabileceğimizi düşünmemiz için çok fazla hastalık ve bulaşma yolu var. Bu, küresel olarak sera gazı emisyonlarını azaltmak için acil ihtiyacın altını çiziyor" dedi.
Makalenin orijinal hali: https://www.iflscience.com/almost-60-percent-of-human-infectious-diseases-can-be-worsened-by-climate-change-64798